کِسّہ گپّانی جنگل اِنت(سیمی بھر)

 اردو رجانکار : مبشر الی زیدی

بلوچی رجانکار: اُزیر مھرؔ

 

۱۔ اندوھناکیں کِسّہ

چینچو گمناکیں کِسّھے۔

مکیش یک ویلے ءَ بیران بوت۔

منیشا نوک جْوانی ءَ جنوزام بوت۔ آھاں یک چُکّے اوں نیست اَت۔

دِل ءَ تسلّا دیوکیں یکّیں گپّ ایش اَت کہ مکیش ءِ جائیداد کروڈ کلدارانی کساس ءَ اَت۔

منیشا ءَ نی وڑے نہ وڑے ءَ وت ایوک ءَ اِے مال ءُ دولت سمبالگی اِت اَنت، چرآھاں ھرچ ءُ درچ کنگی اَت۔

بلے زانتکار ءُ شیوّاریں مردم راست گْوش اَنت، ھرچیز پہ مئے اوست ءُ امیت ءِ رِد ءَ نہ بیت۔

گُڈّی رسمانی ادا کنگ ءَ پد، وھدے کہ پنڈت ءَ جار جت کہ جنوزام دیم ءَ بئیت،

گڑا منیشا ءَ دیست کہ آئی ءِ ھمراہ کتار ءَ ھبدہ زالبول اوں اوشتاتگ اَت۔

 

۲۔ الپ لیلہ

دْراہ زان اَنت کہ آ بادشاہ ءَ ھر شپ ءَ سیر کُت ءُ سُھب ءَ وتی لوگبانک کوشارینت اَنت۔

اولی شپ ءَ شھر ءِ شھبانک ءَ یک کِسّھے اِش کنائینگ ءِ موکل لوٹ اِت۔

آئی ءَ وادہ کُت کہ داں کہ کِسّہ آسر نہ بیت آ کُشگ مہ بیت۔

اِے داستان داں ھزاراں شَپاں شُت۔

مردم دروگ بند اَنت کہ آ داستان سرجم بیتگ۔

اسل ءَ ھزار شپاں پد بادشاہ ءَ جار جنائینت۔۔۔

اگاں مروچی شھبانک چُپ نہ کنائینت گڑا تاں کیامت جنین ھر شپ وتی مرداں پھریگ ءُ دل سیاہ کن اَنت۔

اِے جار چہ راجدپتر ءَ کور کنگ بوت۔ البت کول راست پدّر بوت۔

 

 

 

۳۔ بندیگ

آئی ءَ وتی پُشتی نیمگ ءَ دراوزگ بند بیگ ءِ توار اِش کُت ءُ سرپد بوت کہ نی آ یک بندیگے۔

آجوئی مُجّتی چہ آئی ءَ دلگران بوت۔

آئی ءِ زھن ءِ تہ ءَ بازیں یاگی ئیں ھیال اتک اَنت بلے نی باز دیر گْوستگ اَت۔

آ چاریں نیمگ ءَ انگیر کنگ بیتگ اَت۔

تچگ ءِ ھِچّ راہ ءُ دَر نیست اَت۔

ءُ گواچن ھمیش اِنت کہ آئی ءِ دست ھم رجینگ بیتگ اِت اَنت۔

سلاھاں دور دیگ ءِ وھد اتکگ اَت، آئی ءَ ھیال اتک ءُ چمّ ئِے ارسیگ بوت اَنت۔

وتی زند ءِ پیسلہ کنگ ءِ واک چہ آئی ءِ دست ءَ شُتگ اَت۔

آسر ءَ آئی ءَ نکاہ نامہ ءِ سر ءَ دسکت کُت۔

 

 

۴۔ زھرشانی

مالک زبرینے اَت ءُ کُچِک ھم۔

کامران ءَ موتی گپّ جنگ ھیل دات۔

بندات ءَ موتی ءَ آسان آسانیں گالرِد گْوشت۔

ورگ لوٹ آں، ڈنّ ءَ رو آں۔

 بازیں کسانیں گالرِد گْوشگ ءِ سبب ءَ آئی ءِ زبان روانی ءَ لگّ اِت۔

پد ءَ وَ چوش بوت کہ مالک ءُ کُچِک دوئیناں سرجمیں شپ ءَ دنیا ءُ جھان ءِ گپّ کُت اَنت۔

یک روچے موتی ءَ مالک ءُ کُچِک ءِ سیادی نگد ءِ نشانگ جوڑ کُت۔

کامران گپّ ءَ پوہ بوت بلے پَٹّا ءِ بوجگ ءُ برابری ءِ درجگ دیگ ءَ انکار ئِے کُت۔

بس، پد ءَ موتی ءَ بِھ انسانانی وڑ ءَ گپّ نہ کُت۔ ھرکس ءَ آئی ءِ راشگ ءِ توار اِش کُت۔

 

 

۵۔ مِھروان

سوزی من ءَ سکّ دوست اَت۔

من بے لوگے اِت آں۔ آئی ءَ من ءَ وتی لوگ ءَ داشت، ھرچیز دات۔

من شُگر ءُ منّتواری درشان کنگ لوٹ اِت بلے زبان ءِ جیڑہ راہ ءِ اڑاند بوت۔

ما یک دومیگ ءِ زبان ءَ سرپد نہ بیتيں۔

من آ چتور بہ گْوشتیں کہ آئی ءِ جود بے وپایے۔

آ روچ ءَ ھم آ کسے ءِ ھمراہ کوٹی ءِ تہ ءَ اَت۔

اناگت ءَ سوزی لوگ ءَ اتک۔

من آئی ءِ اِنان ءُ دلگوش ٹگلینگ ءِ جھد کُت بلے آ تچک ءَ ھمود ءَ روگ ءَ اَت۔

گُڈسر ءَ من وت ءَ را آئی ءَ گوں لِچّینت بلے آئی ءَ من ءَ پہ مھر یک کِرّ ءَ کُت۔

دروازگ ءِ پچ کنگ ءَ پیسر درّائینت ئِے۔۔۔

شیتانیں پِیشّی۔

 

 

 

۶۔ اسپیتیں پَٹّی

منی کپوت ءِ تبیت ھراب اَت۔ من آ مُرگانی نادْراھجاہ ءَ بُرت۔

واجہ ڈاکٹر یک آپریشنے ءَ دزّگٹّ اَت۔ کمے دیر ءَ پد یک کپسے گون اَت ئِے ڈنّ ءَ دراتک۔

کپس ءِ تہ ءَ یک مزنیں زیبداریں مِٹّو یے مان اَت کہ آئی ءِ لاپ ءِ سر ءَ اسپیتیں پَٹّی بستگ اَت۔

ڈاکٹر ءَ آ کپس یک پریشانیں بچکے ءِ دست ءَ دات۔

چریشی ءَ پد یک کسانیں پیکٹے دات ئِے، آئی ءِ تہ ءَ چیزے پتاتگ اَت۔

لھتیں ایشی ءَ وارتگ، پشت کپتگیں بھر ایشی ءِ تہ ءَ موجود اِنت۔ آھاں بچک ھال دات۔

ھمے دمان ءَ من دیست کہ آ نوجوان ءِ لنکک گار اِنت۔

اِسپتیں پَٹی ئِے بستگ اَت۔

 

 

۷۔ بیر

موھن ءَ وتی واڑ ءِ سیاھیں گامیش ءِ سر ءَ زھر اتک۔

گامیش ءَ پہ نہ زانتکاری۔۔۔۔۔ یا پہ زور آئی ءَ کانٹے جتگ اَت۔

موھن ءَ ھچبر کسے پھل نہ کُت۔

آئی ءَ ھر وڑ ءَ بیر گِپتگ۔

آئی ءَ توپک زُرت ءُ گامیش ءِ دوئیں چمّانی میان ءَ تیرے جت۔

گوشت بُرّگ ءِ وھد ءَ آ وشّ ءُ تامداریں تِکّھانی بابت ءَ جیڑگ ءَ اَت۔

شپ ءَ شام ورگ ءِ وھد ءَ اولی لُکہ آئی ءِ نُکّ ءَ پسّ اِت۔

آئی ءَ گُڈّی ھیال ھمے اتک کہ آئی ءِ گامیش آئی ءِ پیم ءَ بیرگِریں تبے ءِ واھند اَت۔

 

 

۸۔ زَھر

وَشّ تب ءُ دلساچیں موسمے اَت۔ من گَل اِت آں۔

پارک ءَ سیل ءَ رو اِیں۔ من شَور پیش کُت۔

آئی ءِ تب شَر نہ اَت، پسّو نہ رس اِت۔

بلے مدام منی گپّ زیرگ بیت، پمیشکا آ وڑے نہ وڑے ءَ ھمراہ کیت گوں۔

آ اُمر ءَ مستر اِنت ءُ من اِے گپّ ءَ برے برے شموش آں۔

آ روچ ءَ اوں شمُشت آں۔ تاں دیراں پارک ءَ تَرّ اِت آں۔

من پد ءَ واتر اتک ءُ کوٹی ءِ تہ ءَ زُکّر اِت آں۔

کمے دیر ءَ پد کنورجاہ ءَ شُت آں گڑا زانت کہ چتور آئی ءَ وتی زھر کَشّ اِتگ اَنت۔

سرجمیں کنورجاہ ھاکوٹ ءِ انبارے جوڑ ئِے کُتگ اَت۔

شومّیں کُچِک ءَ۔۔

 

 

۹۔ ھونوار

گْوستگیں زند ءِ من گیشتر گپّ شموشتگ آں۔

 اینچو یات اِنت کہ کسانیں وجودے بیتگ آں، تیوگیں روچ ءَ زمین ءِ سر ءَ لاپ لیٹ وارتگ۔

کسانیں کِرمے بیتگ آں ءُ تاک وارتگ۔

چہ مزنیں مُرگاں تُرس اِتگ پرچا کہ آھاں کِرم وارتگ۔

منی چمّانی دیم ءَ ھونواریں مُرگاں زمین ءِ سر ءَ وتی چُمب جتگ اَنت ءُ منی ھمراہ پِلک اِتگ اَنت۔

من آھانی ورگ جوڑ مہ باں پمیشکا کمّ ڈنّ ءَ دراتکگ آں۔

پد ءَ چی بوت، یات نہ اِنت۔ بگندئے من واب کپتگ آں۔

چمّ پچ بوت آں تاں دنیا بدل بیتگ اَت۔

اینچو گْوشت کُت کن آں کہ نی من یک مزنیں مُرگے آں، کِرم ءُ کوگ ور آں۔

 

 

۱۰۔ شاھکار

اِزمکار ءَ کار سرجم کُت ءُ کمے پُشت ءَ شُت ءُ تپّاس اِت ئِے۔

جیومیٹری ءِ نمونہ ءِ پیمیں آئی ءِ ساچشت بے شک شاھکارے اَت۔

انچو پدّر بیگ ءَ اَت، راستی ءُ چپی نیمگ ءَ لھتیں بندیکاں بستگ اَنت، بُرز ءُ جھل ءَ لھتیں تار لگّ اِتگ اَنت۔

جْوان، آئی ءِ دپ ءَ چہ دراتک۔

بلے باریں پہ دگرانی ھاتر ءَ ایشی ءِ تہ ءَ دلکشّی مان بیت؟

آئی ءِ تہ ءَ باز دلکشّی مان اَت۔ ساڑاھگ ءِ ھاتر ءَ بازیں مردمے اتک۔

ھما کہ دْرستاں چہ پیسر پسّ اِت، اِزمکار گوں آئی ءَ راھے شُت۔

پمّن ءَ زند ءِ کار اِنت، آ موکو ءَ جیڑ اِت۔

پہ دگراں مَرگ ءِ سیہ مار اِنت۔

 

 

۱۱۔ درویش

درویشیں مردمے ءَ جار جت کہ یک شمبے ءِ روچ ءَ پرشتہ نازل بیت۔

ھر کس ءَ آ دورگ بند کُت۔۔۔۔ بید ء تاکاراں۔۔۔۔۔

آھاں وتی رونبشتانی تہ ءَ نبیسّ اِت کہ یک شمبے ءِ روچ ءَ ھال پیش دارگی اِنت۔

گوں وت بُتگِر کار اِیں، چار اِیں کہ پرشتہ ایر کیت یا نا۔

باریں آ راست گْوشے یا دروگ بندے۔۔۔

البت مردم ھمے نیمّون ءَ روتاک بھا ءَ زیر اَنت، ٹی وی چار اَنت۔

بلے یک شمبے ءِ سھب رند ءَ اتک۔

شپ ءَ ادار دہ ءُ بیست مِلٹ ءَ کسے ءَ تیرگواری کُت ءُ آ کُشت۔

درویش دروگ بندے نہ اَت۔

 بُندر ءَ یک شمبے ءَ پرشتہ ءَ نازل بیتگ اَت۔۔۔۔ مَوت ءِ پرشتہ۔

 

 

۱۲۔ ھال

انچوش کہ ویل بوت، من دیم پہ لوگ ءَ دْرِک بست دانکہ وتی لوگی ءَ اِے بابت ءَ ھال بہ دے آں۔

بلے لوگ ءَ رسگ ءَ پد منی دپ ءَ چہ یک لبزے درنیاتک۔

من لوگی اوں ھیالانی تہ ءَ گار اَت۔

آ پیش گاہ ءَ اوشتاتگ اَت۔ دیم ءَ روچ برکت بیگ ءَ اَت۔

باریں چی جیڑگ ءَ اَت۔

ءُ من جیڑگ ءَ اِت آں کہ چتور بہ گْوشان ئِے؟ من ءَ ھمّت بیگ ءَ نہ اَت۔

ھما دمان ءَ پون ءِ ٹلینگوک ءَ توار کُت۔

منی لوگی گُڑ اِت ءُ پون ئِے گِپت۔

پد ءَ پون چرآئی ءِ دست ءَ کپت۔

منی مَرگ ءِ ھال ءِ اِش کُنگ ءَ پد آ زار زار ءَ گریوگ ءَ لَگّ اِت۔

 

 

۱۳۔ ویل

منی گاڑی ءَ گوں یک ٹرکے ءَ ڈیکّ وارت۔

پد ءَ درد ءِ دیوتا ءَ من ءَ وتی امبازاں زُرت۔

انچوش سما بیگ ءَ اَت کہ کور دپیں ژیمبے ءَ کپگ ءَ آں۔

لھم ءُ گرمیں رُژنائی ءَ پاد کُت۔

پیریں جسم جوان اَت۔ آ درد ءِ بدل ءَ چہ وشّی ءَ سرّیچ اَت۔

رنگانی نِگْور دیم ءَ وَشّبو آتار اَت۔

پد ءَ اناگت ءَ رنگ شِنگ اِت اَنت، وشّبو ءَ بال کُت، درد ءَ واتر کُت۔

دوبر ھوش اتک جسم گوں پٹّیاں پتاتگ اَت، تار ءُ ٹیوب لِچّ اِتگ اَنت۔

ٹانگ پِر نیست اَت۔

لوگی ءِ چمّ آپلو اِت اَنت۔ آ گْوشگ ءَ اَت،

شُگر اِنت، ڈاکٹر ءَ ترا رکّینتگ۔

 

 

۱۴۔ سزا ء موت

کسانیں جاھے ءَ بازیں بندیگ یکجاہ اِت اَنت۔

دْراھیناں سزا ء موت ءِ ودار اَت۔ کسّ ءَ یل دیگ نیست اَت۔

آسِنانی آ دست ءَ سجّھیں یک نسلے ءِ بندیگ اِت اَنت۔

ءُ آسِنانی اِے دیم ءَ آ جَلّاد اَت۔

آئی ءِ دامن ءِ سر ءَ ترینزُّک اِت اَنت ءُ کنجر ءِ سر ءَ داگ اِت اَنت، دست ھون ءَ گَھ اِتگ اِت اَنت۔

اِد ءَ دیوکیں مَرگ آسانیں مَرگے نہ اَت۔

کسے ءَ اشارہ کُت ءُ دروازگ پچ بوت۔

یک بندیگے ڈَنّ ءَ گیرّان کنگ بوت۔ آئی ءِ گردن ءِ سر ءَ تیزیں کارچ ترّینگ بوت۔

پد ءَ کارچ دست ءَ کنوکیں مرد ءَ توار جت۔۔۔

واجہ کسانیں بوٹیگ یا بروسٹ ءِ واستا مزنیں بوٹیگ اِش بہ کن آں؟

 

 

۱۵۔ بیست سال ءَ پد

ھامد ءَ دروازگ ٹُکّ اِت ءُ جیڑگ ءَ لگّ اِت کہ آ پرچا اِد ءَ اتک۔

آئی ءَ بیست سال پیسر آ یل داتگ ءُ شُتگ۔

لوگ ءِ مردماں مدام ھمے گپّ سرپد کنائینت کہ آ یک ناسرپدے اَت۔

آئی ءَ بِھ اِے گپّ سر کِچ نہ وارت۔

لھتیں سال پیسر پد ءَ راھوت بوت۔

آئی ءَ پون ءِ سر ءَ گپّ کُت بلے گِند ءُ گِدار ءِ انکار ئِے کُت۔

اناگت ءَ یک روچے آئی ءَ لوگ ءَ لوٹائینت۔

اِے رندی ھامد ءَ اِنکار کنگ لوٹ اِت بلے کُت ئِے نہ کُت۔

مرروچی آ ھما دروازگ ءِ دپ ءَ اوشتاتگ اَت۔

یک نِزور ءُ نادْراھیں جنینے ءَ دروازگ پچ کُت۔

ھامد ءَ دْراھیں گپّ شموشت اَنت۔ یک لبزے چہ آئی ءِ دپ ءَ دراتک۔

اَمّاں۔

 

 

 

۱۶۔ اُرُش

آ وتی تھار ءُ ھاموشیں دنیا ءِ تہ ءَ گُمسار اَت۔

چہ کششِ ثقل ءَ آئی ءَ ھِچّ جیڑہ نیست اَت۔ ورگ ءُ نوشگ ءِ پِگر نیست اَت۔

برے برے پھمیانیں توار اِش کُنگ بوت اَنت، بلے آئی ءَ دلگوش نہ دات۔

آ گَل اَت، رکّ اِتگ اَت۔

بلے پد ءَ یک روچے۔۔۔

آئی ءَ سکّیں زور ءُ تاکتے ءِ دیمپان بیگ کپت۔ کسے آئی ءَ پِرنچگ اَت ءُ کسے چِکّگ ءَ اَت۔

اناگت ءَ تیزیں روژنائی یے ءَ آئی ِ چمّ گْوشئے کور کُت اَنت۔ سارتیں گواتے ءَ آئی ءِ جان دْرھینت۔

کسے ءَ آ سکّ ءَ شھماتے جت۔ آ کوکّار کنان ءَ گریوگ ءَ اَت۔

چریشی ءَ پد وشّی ءُ شادھی ءِ توارے اِش کنگ بوت،

مراد بات، بچکے بیتگ۔

 

 

۱۷۔ گروناکی

رابرٹ دَگ ءِ آ دست ءَ روگی اَت کہ اناگت ءَ کسے ءَ آئی ءِ دست گِپت۔

اولی رند اِنت لندن ءَ اتکگ ئے۔ کماشیں انگریز ءَ جست کُت۔

جی ھو، رابرٹ ءَ ابکّھی ءَ پسّو دات۔

کُمک ءُ مدتے لوٹ اِیت؟

تو گوں من مسکرا کنگ ءَ ئے؟ من امریکہ ءِ جاھمنندے آں۔ رابرٹ ءِ گالوار ءِ تہ ءَ مزنیں گروناکی یے مان اَت۔

کماشیں انگریز مُس ءَ مُس بوت۔ رابرٹ ءَ بچکند اِت۔

آئی ءَ چپّی نیمگ ءَ چار اِت۔ تاں دیر ءَ گاڑی نیست اَت۔ آ دیمتر ءَ شُت۔

ھما دمان ءَ یک گاڑی یے ءَ آ ڈُکرے جت۔

رابرٹ نادْراھجاہ ءَ سھیگ بوت کہ لندن ءِ تہ ءَ دگ ءِ آ دست ءَ روگ ءِ ھاتر ءَ پیسر ءَ راستی نیمگ ءَ چار اَنت۔

 

 

۱۸۔ راستی

گُڈّسر ءَ چہ شھراں دور یک کسانیں کَلّگے ءَ آئی ءَ وتی مُرادانی مُروارد رس اِت۔

آئی ءَ راستی ءِ شوھاز اَت ءُ آ ھمود ءَ رس اِت۔

آ آس ءِ نزّیک ءَ نِشتگ اَت۔ آئی ءِ گْور ءَ کسّ نیست اَت۔

آئی ءَ وتی زند ءِ تہ ءَ چُشیں ڈیک ءُ بد شِکلیں جنین نہ دیستگ اَت۔

تئی نام راستی اِنت؟ نوجوان ءَ جست کُت۔

بے دنتانیں زالبول ءَ ھو ءِ تہ ءَ پسّو دات۔

من ءَ مزنیں وھدے بیت کہ ترا شوھازگ ءَ بیتگ آں۔ واتر روگ ءِ وھد ءَ چہ تئی نیمگ ءَ دنیا ءَ چی کلوہ بہ دئے آں؟

آئی ءَ بچکند اِت، برو ءُ دْراھیں مردماں بہ گْوش من جْوان ءُ زیبدار آں۔

 

 

۱۹۔ زانتکاری

منی دُکتر یکّوئی گوں من اڑ ءُ کُڑ کنت کہ من پرچا آئی ءِ لسّ نامے ایر کُتگ۔

من بِھ آئی ءَ پسّو نہ دات۔

من بازیں گپّے کسّ ءَ نہ گْوش آں، چیر اِش دے آں۔

پہ درور من ھچبر نہ گْوشتگ کہ منی چمّ سیاہ آپ ءِ نادْراھی ءَ گْور جتگ اَنت۔

ڈاکٹر ءِ گْوشگ اِنت کہ اِلاج نہ کُت بینائی شُت کُت کنت۔

بگندئے چہ اِلاج ءَ اوں پائدگ مہ بیت۔

یک روچے تھاری من ءَ چہ چاریں نیمگاں مانپوش اِت کُت کنت۔

پد ءَ روژنائی ءِ ھِچّ  برانز (کِرن) منی دست ءَ نہ گیپت۔

نی زانت منی چُکّ؟ من پرچا تئی نام کِرن ایر کُتگ۔

 

 

۲۰۔ بھو بھکّڑ

من آئی ءَ را اجکّھی ءَ چار اِت۔

آئی ءِ شِکل پجّاروکے ءِ رنگ ءَ اَت۔

من ءَ آئی ءِ چمّانی تہ ءَ اوں اجکّھی گِندگ ءَ اتک۔

من چُرتے ءَ کپت آں، کہ اِے کُجا دیستگ؟

سر چست کُت ءُ چار اِت آئی ءِ دلگوش پد ءَ منی نیمگ ءَ اَت۔

آئی ءِ دیم ءِ سر ءَ ھم بھو بکّڑی ءِ نشان اِت اَنت۔

من دگہ نیمگے چار اِت بلے وتی یاداشت ءِ پُتینکاں درجنگ ءَ اِت آں۔

آ کَے اَت؟

ھِچّ یات نیاتک گڑا چمّ نزّ کُت اَنت ءُ آ نیمگ ءَ چار اِت۔

آ اوں وتی روکیں نگاھاں ھما نیمگ ءَ شانک دیگ ءَ دیست۔

ھما دمان ءَ نرس ءَ درمان آورت اَنت،

ءُ آئی ءِ اکس ھم منی دیم ءَ پدّر بوت۔

پد ءَ من زانت کہ آ منی وتی جند ءِ اکس اَت۔

 

 

سرشون:

کتاب ءِ نام: نمک پارے

نبشتہ کار: مُبشر الی زیدی