نگدی نبشـتانک: شرگداری ءِ ڈُبّہ

                                                                                                                                                                                          ندکار : هسن اسکری   

                                                                                                                                                                                              رجانکار : اُزیر مهر

                                          ( انّیگیں جاورانی تَہ ءَ )          

مروچی کہ مئے لبزانک مرگ یا ما چہ ایشی ءَ کمتر بگوش ایں اوشت ءِ آماچ اِنت ، گڑا اولی گپ ایش اِنت کہ کے ءَ ایشی ءِ پِگر اِنت - مردم وَ چہ وتی زند ءُ مرگ ءَ بے پرواه اَنت گڑا بزّگیں لبزانک ءِ تیمارداری ءَ کَے بکنت ؟

 مروچی مئے لبزانک توری چُنائیں هم جاورے ءِ تَه‍  ءَ اِنت ، مردمانی گوں لبزانک ءَ پیش آیگ ءِ وڑ ءُ پیم وَ بس همیش اِنت کہ " هرچی بیت شرّ اِنت "- لهتے بر ءَ مردم اے گپ ءِ گْوشگ ءَ گوں وتارا تسلّا دے اَنت ءُ دلجم کن اَنت کہ لبزانک ءِ اے جاور مُجّتی وَ نہ مان اِیت ، روچے نہ روچے یک مزنیں ساچشتی زْرُمبشتے الّم سهرا بیت-

 بلے جُست ایش اِنت کہ ایوک ءَ ودار ءَ نندگ  ءَ چہ یا ( هُدا دیم بہ دے) کنگ ءَ چہ بدلی چتور آتک کنت ؟ پد ءَ اے چیز ءِ چے لوٹ کہ هما تَهی زْرمبشت لبزانک ءِ سوَب ءَ دیمروی کن اَنت ءُ برز ءُ بلند بنت ، آ کمّو روچ بندیگ بیگ ءَ پد تهنا لبزانک ءِ سوب ءَ وتی درانگازی ءَ بکن اَنت - بگندئے همے تهی مارشت ءُ جزبگ یک انچیں راهے سر بہ کشّ اَنت یا انچیں دْروشمے بہ زیر اَنت کہ آئی ءِ آسرال مئے مُچّ زندگی ( اجتماعی زندگی ) ءِ واستا هم جْوان مہ بیت-

 شرّ اِنت گمان بکن کہ لبزانک وت سر ءَ وت زندگ بیت ، بلے تهنا لبزانک ءِ کچّ ءُ کِساس ءِ ودّگ ءَ گوں لبزانک ءِ تب ءُ دْروشم ءُ آئی ءِ بودشت ءِ تَه‍  ءَ چے دگری کیت - ایشی ءِ بابت ءَ تنی وهدی هِچّ گْوشگ نہ بیت-

 بهرهال لهتے مردم انگت پہ اوست ءُ اُمیت زندگ اَنت- لهتے مردم (قُم بِاِزنی) گْوشگ ءَ گوں لبزانک ءَ ساه مان کنگ لوٹ اَنت- آیانی سَلاه اِنت کہ اوشت ءِ پْروشگ ءِ جْوان تِریں راهبند همیش اِنت کہ نبشتہ کنگ بہ بیت ، بلے گپ ءِ جند اوں  همیش اِنت کہ اگاں مردماں نبشتہ کُت بہ کُت اِنت گڑا آیاں سَلاه ءِ چے زلورت اَت-

 مستریں جُست هم همیش اِنت کہ مردم پرچا نبشتہ کُت نہ کن اَنت ؟ ءُ اگاں نبشتہ کن اَنت گڑا پرچا انچائیں دابے ءَ گپ کن اَنت ؟ چریشی ءَ ابید نی وَ جاور انچوش هراب اَنت کہ مردمانی گون ءَ دری زبانانی شرّیں لبزانک هم وانَگ نہ بیت-

 چہ مرچی پنچ ، هپت سال ساری مردماں دگہ هِچ ءِ هاتر ءَ ناں تهنا پیشدارگ ءِ هاتر ءَ روبرکتی نبشتہ کارانی نام گپتگ بیتگ اَنت- بلے مرچی باندا وَ اے گپّ سنگینی ءِ بگیر لیکگ بیت- وهدے کہ مئے زهن چہ لبزانک ءَ تاں اے هدّ ءَ تُرس ایت تہ ایشی ءِ بزانت ایش اِنت کہ لبزانکی اوشت ءِ جیڑه لبزانکی یے نہ اِنت بلکیں تبزانتی(نپسیاتی) جیڑهے جوڑ بیتگ، یا مُچّی (اجتماعیت) ءِ رِد ءَ کیت-

اے تهنا لبزانکی مهتلی ءِ گپّ نہ اِنت بلکیں هر وڑیں لبزانکی تجربگ ءَ چہ رکّگ، تُرسگ ءِ گپّ اِنت-

 گْوش اَنت کہ نادْراهیں اندامانی نزام ءَ وتی نادْراهیانی کار ءِ انچیں هیلے کپ ایت  کہ پد ءَ آئی ءَ جاندْراهی یا نوکیں زِکّت ءُ هاٹیگے ءِ وازمندگ بوّگی نہ اِنت- یا وَ جاندْراهی ءَ چہ رکّ ایت یا وَ سرجمیں نِزام پْرُشت ءُ پْروش ءِ آماچ بیت-

 همے هال مئے لبزانکی زانت (شعور) ءِ جوڑ بیتگ- مئے گْور ءَ دری ملکانی لبزانک یا وَ وانَگ نہ بیت یا وانَگ وَ بیت گڑا آئی ءِ هِچّ سان ءُ اسر نہ بیت- مئے زانت وَ یک کلاتے ءَ بند بیتگ ءَ نِشتگ - نہ وَ سِلاهاں دور دیَگ ءِ هِمّت ءُ توکل هست ءُ نے کہ ڈنّ ءَ درآهگ ءَ جنْگ کنَگ ءِ -

 مرچی باندا مئے کجام هم لبزانکی سُر ءُ پُر ، چست ءُ ایر هست اَنت ایشانی مول ءُ مراد ایش اِنت کہ وتی اوشت ءُ مهتلی رکّینگ بہ بیت- اے لبزانک ءِ بستار یک ایشتمی (اعصابی) چیدگے ءِ پیم ءَ اِنت- هاموش بہ بہ اِیں وَ بے اجامی ودی بیت، ءُ اگاں وتی سرجمی ءَ درانگازی ءُ درشانی ءَ بکن اِیں گڑا بے سمائی ءُ بے زانتی (لاشعور) ءِ بیمّناکیں تجربگ دیم ءَ کا اَنت چرآیاں سسّائی تاهیر ءِ تَه‍  ءَ هرابی بِنا بیت- (گویم مشکل و گر نہ گویم مشکل)-

 ما چہ دوئیں جیڑهاں وتی انچائیں لبزانکی سُر ءُ پُر، چست ءُ ایرانی کُمک ءِ سوب ءَ رکّ اِت کن ایں- هما چیز کہ پَدّر ءَ لبزانکی اوشتے گِندگ ءَ کیت ، آ بُندر ءَ وتی گْواچن ءَ چہ، زند ءِ گزر ءُ لوٹاں چہ جهگ ءُ جان دُزّی ءِ جهدے- زندگ بُوّگ ءِ زمّہ واریاں چہ زهینگ ءِ نیمّونے- زند ءِ جیڑهانی یک نادْراهیں توجیلے-

مئے لبزانکی بالاد یک نادْراهیں رَهبندے کہ آئی ءَ وتی کِرّ ءُ گْوراں پہ وت ءَ رکّینگ (مدافعت) ءِ دیوال مِکّ کُتگ اَنت- اے وهد ءَ " نبشتہ بہ کن ءُ نبشتہ بہ کن" ءِ سلاه دَیَگ پهک ءَ همے داب ءَ اِنت انچوش کہ یک سسّائی نادْراهے ءَ گْوشگ بہ بیت کہ هر روچ دو میل پیادگ بہ رو ءُ پاد بہ جن، دْراه بہ ئے-

 آ کہ بُندر ءَ لبزانک گْوشگ کرز اِیت ، آ داں اے وهد ءَ ودی کنَگ نہ بیت- داں وهدے کہ اے تهی رکّینگ (مدافعت) ءِ دیوال دیر میا اَنت-

 اِداں ایشی ءِ بزانت ایش اِنت کہ مئے لبزانت یکّی (انفرادی) یا مُچّی (اجتماعی) بِستار ءَ وتی تبی (نپسی) جوڑ بکن اَنت؟ پہ لبزانک ءِ پهمگ ءَ چہ نپسیات ءَ کُمک زیرگ ءَ گوں پد ءَ هم من چوشیں نپسیات پرستے نہ آں کہ چوشیں بے سر ءُ پادیں ءُ مسکرائیں سلاه بہ دے آں- دْرستاں چہ مستریں نپسیاتی جوڑ بُوگ وَ چاگرد ءِ تهی بدلی اَنت-

 اے بدلیانی همراهی ءَ پوچکیں داب ءِ رکّینگ (مدافعت) وت سر ءَ وت هلاس بنت بلے چریشی ءَ ابید لبزانک ءِ جند ءِ پِڑ ءِ تَه‍  ءَ هم انچیں چیزے است اِنت کہ آ داں وڑے نہ وڑے ءَ اے دیوالاں کاپینت کنت کہ آیاں ساچشت ءِ راه داشتگ ءُ اوشتاتگ اَنت- منی گْوشگ ءِ بزانت چہ شرگداری ءَ اِنت-

اِد ءَ اے جست ودی بیت کہ اے گپّ شرگداری ءِ ڈُبّہ ءَ هم هوار اِنت یا نا- چریشی ءَ چہ دیم تو اے هم جُست کن ئے کہ شرگداری ءِ ڈُبّہ چے اِنت؟ لبزانکی ساچشتانی پهمگ؟ آیانی کدر ءُ کیمت ءِ زانگ ءُ مالوم کنَگ؟ ساچشتی جُنز ءُ کار ءِ پٹّ ءُ پول؟

اناگت ءَ اے دْراهیں ڈُبّہ شرگداری ءَ سرجم کُتگ اَنت، البت جتائیں زبانانی تہ ءَ زور جتائیں گپّانی سر ءَ بیتگ- شرگداری ءِ ڈُبّہ چے بہ بیت ءُ چے مہ بیت، اے رِد ءَ آجوئیں ءُ ایوک ءُ جتائیں داب ءِ کانود ءُ راهبندے نہ وَ جوڑ کنَگ بیت ءُ نَے کہ جوڑ کنَگ لوٹ ایت- ایشی ءِ بندوکی وَ بُندر ءَ گوں وهد ءُ جاگہ ءِ هاسیں جاورهال ءِ سر ءَ اِنت- هما شرگداری کہ تهنا استاد ءُ وانینوکانی (شرگداری ءِ استاد) یک لیبے ءُ چہ زندگیں گواچناں وتی دامن ءَ رکّینگ ءَ گوں وتی تہ ءَ وت گار ءُ گُمسار بیت، مارا وَ هیر گوں آئی ءَ هِچّ واستا نیست پرچا کہ چرآئی ءَ لبزانک ءِ سر ءَ هِچّ سان نہ کپ اِیت-

اِد ءَ مارا ایوک ءَ گوں هما شرگداری ءَ کار اِنت کہ زندگیں ساچشتی سُر ءُ پُر ءُ چست ءُ ایراں گوں وڑے نہ وڑے ءَ الّم سْیادی یے دار اِیت- آ توری آئی ءِ هکّ ءَ بہ بیت یا آئی ءِ بگیر ءَ- اے پیمیں شرگداری چوناها تچک ءَ ساچشتی چست ءُ ایرانی یک بهرے جوڑ بیت- همے واستا ایشی ءِ ڈُبّہ هر زمانگ ءَ جتا بیت اِنت-

اگاں چاگرد تهی نیمگ ءَ همگام ءُ انّام بہ بیت گڑا تهنا "واه، واه، سبحان الله" گْوشگ ءَ گوں شرگداری یک ساچشتے ءِ بِستار ءَ گیشّینت کنت- اگاں چاگرد ءِ تہ ءَ هِچّ جُڑاِتگیں ءُ هواریں (مربوط) نِزام ءِ اسرات مہ مان اِیت گڑا پد ءَ شرگداری ءَ چہ لبزانکی ساچشتاں هیال دیر کنَگ ءُ لبزانک ءِ جند ءِ ارزشت گیشّینگ کپ اِیت-

اگاں چاگرد ءِ تہ ءَ لبزانک چہ دگہ چست ءُ ایراں پهک ءَ جتا ءُ گِستا بہ بیت گڑا اے پیمیں جاور ءِ تہ ءَ شرگداری لبزانک ءِ کدر ءُ کیمت ءِ جست ءَ هم یل دنت ءُ لبزانک ءِ ساچشت ءِ کار ءِ گِهوانی (مطالعہ) ءَ بندات کنت گڑا ایشی ءِ بزانت ایش اِنت کہ اگاں شرگداری وتی سْیادی ءَ گوں ساچشتی چست ءُ ایراں برجاه دارگ لوٹ اِیت تہ هر دور ءِ تہ ءَ ایشی ءِ ڈُبّہ جِتا بیت اِنت-

مئے گْور ءَ برے برے لبزانک ءِ بابت ءَ نبشتانک وَ نبشتہ کنَگ بنت، بلے اِے بابت ءَ کس نہ جیڑ اِیت کہ شرگداری چے چیزے ءُ چتور بُوگ لوٹ اِیت-

اگاں پہ ناگتی ءُ مشکل ءِ سر ءَ یکے ءِ مجگ ءِ تہ ءَ اے پیمیں جست ودی بوت هم اِے وهد ءَ شرگداری ءِ هِچّ وڑیں جِتائیں (تجریدی) بزانت مالوم کنَگ ءَ چہ کار سرجم نہ بیت-

بُندری چیز وَ ایش اِنت کہ مروچاں لبزانک ءِ کہ جاور بُوگ ءَ اِنت ءُ لبزانک هما جیڑه ءُ جنجالانی دیمپان اِنت آ دیم ءَ ایر کنَگ ءُ چارگ بہ بنت کہ اے وهد ءَ اوشت ءِ پْروشگ ءِ هاترا ءَ شرگداری چے کُت کنت-

اگاں شرگداری سترنگ (شطرنج) جوڑ کنَگی اِنت گڑا وَ دگہ گپّے بلے اگاں شرگداری ساچشتی چست ءُ ایرانی یک بهرے جوڑ بیت کنت گڑا انّیگیں لبزانکی جاورهال ءَ ڈالچار کنَگ ءَ پد شرگداری ءِ هِچّ ڈُبّہ پشت نہ کپ اِیت-

هیر اے جست ءِ سر ءَ سسّا کنَگ ءَ چہ پیسر اِِے چارگ لوٹ اِیت کہ  چہ 1136 ء بِگر داں 1945 ء شرگداری ءِ ڈُبّہ چے بیتگ ءُ آ چِہ پیم ءَ سرجم کنَگ بیتگ- 1945 ء هاس من پمیشکا کُتگ کہ نوکیں ادب ءِ زْرُمبشت داں اِے وهد ءَ وتی چُنبال ءَ رسَگ ءَ پد هلاس بیتگ-

36 ء ءَ نوکیں لبزانت، نوکیں بُنگپّ ءُ نوکیں درشانداب ءُ دْروشم گوں وتی پجّیگ ءَ آؤرتگ چرآیاں لهتیں اردو ءِ واستا بیرگ ءَ درآمد بیتگ اَنت-

اِے وَ پدّریں گپّے کہ اِے پیمیں چیزانی بگیری (مخالفت) کنَگ لوٹ اِیت- ایشی ءَ ابید داں 20 ء اردو ءِ لچّہ ءُ رمّ دوئیں سرجمیں بِستار ءَ مُرتگ بیتگ اَنت- اکبال یا پریم چند یا هسرت موهانی ءِ پیمیں یک ءُ دو مردمانی هستی (موجودگی) تیوگیں لبزانک ءِ زند ءِ منّانک نہ اِنت-

چوناها آ زمانگ هم اوشت ءِ بیتگ ءُ مردم چہ نوکیں زند ءَ دل پَٹّ ءُ دلتْرک بیتگ اَنت- اِے زمانگاں شرگداری ڈُبّہ اِے بیتگ کہ نوکیں لبزانکی راه ءُ راهبندانی ریس ءُ پریس ءَ بکنت ءُ نوکیں زْرُمبشت ءَ گامانی مُهکمی ءَ دارگ ءَ کُمک بکنت-

اِے نُهیں دهیں سالانی تہ ءَ توری جْوانیں یا پُوچکیں شرگداری ودی بیتگ گِندگ ءَ وَ همے مالوم بیت کہ وتی مول ءُ مراد ءَ سوبمند بیتگ پرچا کہ نوکیں لبزانک بگیری (مخالفت) ءِ سر ءَ باز زیت باج بر بیتگ ءُ اِے پیمیں کْوهنیں لبزانک وتی پُشت ءَ اندیم ئِے کُتگ بلے بُندر ءَ اِے سوبمندی جاورانی بیتگ-

نوکیں لبزانک هاس تبزانتی (نپسیاتی) لوٹ ءُ زرورتانی دست ءِ چیری ءَ ودی بیتگ، پمے هاتر ءَ زیت چاگرد ءَ شِنگ ءُ تالان بیتگ-

دگہ مردم کہ لبزانک ءِ هِلاپ ءَ بیتگ اَنت، آیانی وتی تہ ء‍َ جان نہ بیتگ ءُ نَے کہ  آ لبزانک ءِ بُنُکّی راهبنداں چہ واکوب بیتگ اَنت- بهرهال نوکیں لبزانک ءِ واجهی دور ءُ باریگ ءَ شرگداری ءَ اوں کمّے باز کُمک الّم کُتگ- ایشی ءَ چہ ابید داں اِد ءَ اِے شرگداری چہ وتی ڈُبّہ ءَ زه اِت بلے اِے وهد ءَ جْوانتِریں جست ایش اِنت کہ اِے شرگداری ءَ وتی ڈُبّہ پیلو کنَگ ءَ چہ پرچا ءُ چتور جان دُزّی کُتگ؟ پرچا کہ مروچیگیں لبزانکی اوشت داں مزنیں کَچّ ءُ کِساسے ءَ اِے شرگداری ءِ سُستیانی منّت وار اِنت-

اِے شرگداری ءِ یک ائیبے نی چہ لهتیں روچاں مردماں گِندگ ءَ پیداک اِنت بزاں کہ داں نُهیں دهیں سالاں هر وڑیں نوکیں لبزانتانی ساڑایگ ءُ توسیپ کنَگ بیتگ ءُ اِے گپّ ءِ تہ ءَ هِچّ پیمیں تپاوت ءُ دگری کِمار کنَگ ءُ چارگ نہ بیتگ بلے من اِے گپّ ءَ هم اینچک بد ءُ هراب نہ لیک آں-

اگاں چہ ساڑایگ ءَ نبشتہ کارانی توکل ءُ هِمّت ودّ اِیت یا نوکیں هیالاں پہ مُهکم بُوگ ءَ کُمک رس اِیت گڑا وَ زیلّ داری ءُ پلہ مرزی (جانب داری) ءُ چہ بے کِساسیں درانگازی ءَ (مبالغہ آرائی ) هِچّ پرواه نیست-

داں 42 ء یا 43 ء اِے گپّ الّمی اوں بیتگ، پرچا کہ نوکیں لبزانک ءَ وتی جاگہ جوڑ کنَگی بیتگ بلے بے کِساسیں درانگازی ( مبالغہ آرائی ) آ وهد ءَ هم کنَگ بیتگ وهدے کہ ساچشتی زْرُمبشت سرد بیتگ-

بندات ءَ وَ شرگداری ءِ کار اوں هما مردماں کُتگ کہ ساچشتی کار کنَگ ءَ بیتگ اَنت- بازیں نوکیں لچّہ کار ءُ آزمانکاراں وتی وتی کتابانی پیشگال وت نبشتہ کُت اَنت یا یک لچّہ کارے ءَ دومی لچّہ کار ءِ بابت ءَ نبشتہ کُت، بزاں اِے مردماں وتی یا وتی لبزانکی راهبندانی پجّار وت کنائینتگ اَنت-

آ وهداں کِسّہ ءِ جند وَ همے بیتگ کہ داں وهدے کہ آ راهبنداں مہ منّ ئے، نبشتہ کارانی سوبمندی ءُ دیمروئی بِه‍ نہ بیتگ اَت- همے واستا شرگداری ءِ گیشتر زور راه ءُ راهبندانی پَرّیچگ ءَ گوستگ بیتگ، نبشتہ کارانی پجّار ءِ سر ءَ ناں-

بلے وهدے کہ نوکیں لبزانک ءِ وانوکاں منّ اِتگ گڑا پد ءَ شرگداری ءِ کار جِتا بیتگ، ءُ شرگدارانی یک دگہ جتائیں ٹولی یے جوڑ بیتگ- ساچشتی کار کنوکاں وَ نوکیں راهبند یک تهی زرورت ءُ لوٹے ءِ سبب ءَ زُرتگ بیتگ اَنت پمیشکا آیاں هراب، شرّ یا کمو باز وَ لیک اِتگ اِش-

شرگداراں یک جوڑ بیتگیں ءُ تیاریں چیزے دست کپت- همے واستا آیاں وتی زمہ واری لیک اِت کہ هر کُجا اِے راهبند کار کنَگ ءَ گِندگ ءَ آتک زیت ساڑایگ بہ بیت- اِے گپّ ءَ باوستے نہ لوٹ اِیت کہ راهبند چتور کار کنَگ ءَ اَنت- شرگداراں اِے راهبنداں  تهی نیمگ ءَ ناں، ڈنّی نیمگ ءَ چاراِتگ-

آیاں هِچّ مالوم نہ بیتگ کہ اِے راهبند ساچشتی زور ءُ زکت چتور جوڑ بیت کن اَنت- پمیشکا کہ شرگدارانی دیدانک ردوم زیروک ناں بلکیں مشینی (Mechanical) بیتگ-

ایشی ءِ آسرال چوش بوت کہ مئے لبزانتانی ساچشتی زور ءُ تاگت نِزور بُوان بوت ءُ شرگداراں داں هشت، ده سال ءَ مالوم هم نہ بیتگ- آیاں ساڑائی لچّہ گُشگ ءِ ڈُبّہ گوں دلپهکی ءُ نیک نیتی ءَ پیلو کُتگ بیتگ-

اِے وشّمنّی ءِ دگہ هم یک سوبے هست- 46 ء پد هما مردماں کہ لچّہ کاری یا آزمانکاری بندات کُتگ آیانی تہ ءَ مزنیں کَچّ ءُ کِساسے انچیں مردمانی بیتگ کہ آیاں انگریزی ءِ تہ ءَ ایم- اے کُتگ بیتگ- روبرکتی لبزانک ءَ گوں آیانی واکوبی داں هدّے ء‍َ بیتگ ءُ نیم بُندگ هم- بلے بهرهال تچک (براهِ راست) الّم بیتگ-

آیاں وتی ساچشتی کار ءِ تہ ءَ امینچک کہ سوبمندی رس اِتگ، آئی ءَ شرّیں همراهی ءُ نند ءُ نیاد ءِ سان بہ لیک- ایشی ءِ هِلاپ دومی نیمگ ءَ مئے نوکیں شرگدارانی تہ ءَ مزنیں کچّے انچیں مردمانی ئیگ اِنت کہ آیاں اردو ءِ تہ ءَ ایم- اے کُتگ-

آیاں شرگدار جوڑ بُوگ ءِ واستا انگریزی ءِ تہ ءَ شرگداری ءِ کتاب وَ الّم گوں جُهد ءُ هیدریچی ءَ ونتگ- ایشی ءِ تہ ءَ من ءَ کمّے اوں شکّ نیست- بلے روبرکت ءِ ساچشتی لبزانک ءَ گوں آیانی واکوبی الّمی ءُ هژدری بیتگ-

شرگدار جوڑ بُوگ ءِ واستا آیاں امینچک بس (کافی) پهم اِتگ کہ شرگداری ءِ کتاب وانَگ بہ بنت- تچک ءَ (براهِ راست) روبرکتی لبزانک ءَ گوں سیادی نہ بُوگ ءِ سبب ءَ آ مردمانی لبزانکی سما (شعور) ءِ ردوم نہ بیتگ-

چوناها راه ءُ راهبندی وَ آیاں چہ ساچشتی کار کنوکاں گیشتر کُتگ- هما روبرکتی ندکارانی اردو ءِ نوکیں لبزانتانی سر ءَ اسر (سان) کپتگ، (بزاں شرگدارانی هیال ءَ) آیانی دراجیں ءُ پراهیں لَڑ اوں جوڑ کُتگ-

نوکیں اِلمانی نام ءُ گالبندی لبز هم وهد وهد ءِ سر ءَ کارمرز کُتگ بلے ساچشتی لبزانک ءَ چہ گِستا بُوگ ءِ سوب ءَ لبزانک ءِ مارشت نہ وَ آیاں رس اِت ءُ نَے کہ وتی وانوکانی تہ ءَ ودی کُت اِش- 

هیل گِپتگیں لبزانکی سما (شعور) ءَ ابید هِچّ لبزانکی ساچشت ءِ کدر ءُ کیمت مالوم کنَگ بیت نہ کنت- اِے رِد ءَ اے مردم باز نہ سوبمند بوت اَنت-

چوناها آیانی ساڑایگ ءُ توسیپاں لبزانت ءُ وانوک دوئینانی تہ ءَ وت دلجمی ودی کُتگ- لبزانتاں لیک اِتگ کہ ما امینچک جهد ءُ جپا کُتگ امینچک بسّ اِنت-

بہ کول ء شرگدارانیگ ءَ نی اردو لبزانک ءِ تہ ءَ مئے نام مُجّتی زندگ ءُ نمیران بیت- دومی نیمگ ءَ وانوکاں لیک اِتگ کہ وهدے کہ داں شرگدار وت آ مردماں ساڑایگ ءَ اَنت گڑا اِے مردم وَ الّم ءَ شرّ نبشتہ کنَگ ءَ بنت-

همے واستا آیاں هم چہ لبزانتاں چُنائیں لوٹے ءِ کنَگ یل داتگ- شرگدارانی ساڑایگ ءَ چہ هما کہ زهنی سُستی هر گْور ءَ ودی بیتگ آئی ءِ یک گْونڈیں درورے سیل کن ءُ بِچار:

ن-م راشد ءَ وتی جَوکّ " ایران میں اجنبی" ءِ بهرانی نام کنیٹو ایر کُتگ- شرگداراں ءُ وانوک دوئیناں تسلّا اینچکیں گپّے ءَ چہ بیتگ کہ ایذرا پاؤنڈ ءَ اوں وتی جَوکّ ءِ دوئیں بهراں همے نام ءَ داتگ بیتگ-

اگاں باز گیشی بیتگ گڑا وَ کسی ءَ هکّل ءُ هوکل دیَگ ءِ هم هیال آتکگ- بلے اِے گپّ داں روچ ء مرچی کس ءَ جُست نہ کُتگ کہ کینٹو چِہ بلاهے- اشی ءِ چی شرّیاں-

اگاں اولی " کینٹو" ءِ جاگہ ءَ " اولی بهر" گْوشگ بہ بیت گڑا چے دگری ودی بیت؟ بس اِے پهمگ ءَ گوں دْراه هاموش بیتگ اَنت کہ انگریزی ءِ گالے، الّم ءَ یک شرّیں چیزے بیت-

مئے گْور ءَ جاورهال اِے بیتگ کہ انگریزی گال‌ ءِ پرده ءِ تہ ءَ تو هرچی لوٹ ئے نبشتہ بکن- هرچی شرّ اِنت- بلکیں اِے هم بیت کنت کہ شرگداریں مردم ایشی ءِ ستا ءَ هم کن اَنت-

مئے لبزانت بہ بنت یا شرگدار دْراهینانی هرابی همے بیتگ کہ آیاں چہ روبرکتی لبزانک ءَ چیزے وَ الّم دربُرتگ، بلے امینچک دربُرتگ امینچک کہ اولی رند ءَ چارگ ءَ پهم اِتگ-

مرنیں وشّی ءِ گپّے کہ آزات لچّہ مئے گْور ء چہَ پانزده سال ءَ نبشتہ کنَگ بُوگ ءَ اِنت- بلے داں روچ ء مرچی چوناها " بلینک ورس" ءُ " فری ورس" ءِ تہ ءَ هِچّ دگری مارگ نہ بیت یا آزمانکانی هال ءَ بِچار-

شرگدار گْوش اَنت کہ مئے آزمانکی لبزانک ءِ سر ءَ موپاساں ءِ مزنیں سانے کپتگ، شرّ اِنت، مَنّ اِتگ- موپاساں ءِ آزمانکانی وانَگ ءَ مئے لبزانتاں هم نبشتہ کنَگ ءِ زُرمبشت بیتگ-

آیاں چہ موپاساں ءَ گواچن سازی (حقیقت نگاری)، خارجیت، جنسی واکیات ءِ کارمرز کنَگ دربُرتگ- بلے موپاساں ءِ تہ ءَ چریشی ءَ ابید هم باز چیز هست بلکیں هما چیز کہ موپاساں ءَ مزن جوڑ کنت آ دگہ چیزے-

آئی ءَ ردانک ءِ تہ ءَ امینچک یکجاهی ءُ هیال گور کنگی جاور ودی کُتگ کہ ردانک ءَ را لچّہ کاری ءِ برایر ءَ آؤرتگ ءُ رسینتگ- چوناها ایذرا پاؤنڈ ءَ داں اِے هدّ ءَ گْوشتگ کہ هر لچّہ کار ءَ موپاساں نہ ونتگ آ لچّہ کاری بِه‍ کُت نہ کنت-

بلے مئے آزمانکاراں هجبر اِے گپّ ءِ مارشت ودی کُت نہ کُتگ- بُندر ءَ آ چہ موپاساں ءَ اسرمند نہ بیتگ اَنت بلکیں چہ آئی ءِ بُنگپّاں اسرمند بیتگ اَنت-

اگاں همے واکیات دگہ دابے ءَ نبشتہ بوتیناں پد ءَ هم مئے لبزانتاں امینچک سان زُرتگ اَت- اِے چیز ءِ بیَگ ءَ گوں پد ءَ هم مئے شرگدار گْوش اَنت کہ اردو آزمانک روبرکت ءِ جْوانتریں آزمانکانی همسر ءُ هم سنگ اَنت-

بُندر ءَ کِسہ اِے بیتگ کہ لبزانتاں گْوشتگ کہ ما اَچ نوکیں روبرکتی لبزانک ءَ سان زُرتگ- شرگداراں زیت یک کتابے پچ کُت ءُ امینچک روبرکتی لبزانتانی نام گِندگ ءَ آتک اَنت دْراه گیگان کُت اَنت-

نی توری یکّی ءِ سان کپتگ یا نہ کپتگ پہ درور سانمندی (اسرات) ءِ رِد ءَ ڈی- ایچ لارنس ءُ جیمز جوئس ءِ نام یکّوئی گِرگ بیت بلے وت شرگدارانی جند ءَ  مالوم نہ اِنت کہ آ مردماں چے بک بک کُتگ-

آیانی گْور ءَ لارنس ءِ بزانت جنسی گپ ءُ کارانی تہ ءَ راست گُشی، ءُ جوئس ءِ بزانت آجوئیں هیال ءِ گالانی ریا ءُ رو (رعایت)-

شرّ اِنت کِسّہ هلاس- اِے دوئینانی سان اردو آزمانک ءِ سر ءَ برجاه ءُ سلامت اِنت- بُندر ءَ وَ جنجال همے بیتگ کہ مئے نبشتہ کاراں چہ روبرکتی اسر ءَ الّم ءَ سانمند بُوگ لوٹ اِت بلے روبرکت ءِ یک نبشتہ کارے هم شرّی ءُ پہ گْومے نہ ونتگ-

چریشی ءِ پجّیگ ءَ یک درورے لچّہ کاری ءِ اوں بِچار- میرا جی ءَ روبرکتی لبزانک تچک (براهِ راست) ءَ ونتگ بیتگ ءُ چرآئی ءَ گیش ءَ چہ گیش اسر زیرگ ءِ جهدئِے هم کُتگ بیتگ-

 نوکیں لبزانک ءِ زُرمبشت ءِ سر ءَ

آئی ءِ سهرائیں شرگداریانی مزنیں منتواری یے هست- اگاں میرا جی مہ بوتیں گڑا بگندئے باز نوکیں لبزانت ءُ لچّہ کار ودی هم نہ بیتگ اَت، یا کم ءَ چہ کم اینچک نبشتہ مہ کُتین ئِے امینچک کہ آئی ءَ نبشتہ کُتگ-

لبزانتانی واستا هاس لچّہ کارانی واستا آ یک مزنیں کُمکے بیتگ بلے ایشی ءِ همرائی ءَ منی هیال اِنت لبزانتانی هراب کنَگ ءَ اوں آئی ءِ دست مان اِنت-

آئی ءَ شرّیں لچّہ ءِ توسیپ ءُ ستا چوش کُتگ بیتگ کہ آئی ءِ تہ ءَ " نوجوانانی جیڑه " بزاں جزباتی پیچ ءُ تابانی درشان کنَگ بہ بیت-

آئی ءَ الّم ءَ روبرکتی لبزانک هم گوں همے دیدانک ءَ ونتگ بیتگ همے رنگ ءَ یک رندے آئی ءَ جوش ءِ تہ آتک ءُ داں اِے هدّ ءَ گْوشت کہ ن-م راشد ءِ لچّہ بودلیر ءُ میلارمے ءِ لچّهانی همسر اَنت-

چہ هما روچ ءَ مئے شرگداراں همے کڈِّن کُتگ بیتگ کہ اردو ءِ آزات لچّہ ءِ سر ءَ اِے دوئیں پرانسیسی لچّہ کارانی سان کپتگ- ملارمے ءِ لچّہ چے چیزے؟ اِے گْوشگ ءِ هاتر ءَ من ءَ اسل پرانسیسی ءِ یک رِدے (لائن) نبشتہ کَنگ کپ اِیت چریشی ءِ واستا من پهِلی لوٹوک آں-

چریشی ءَ ترا مالوم بیت کہ میلارمے ءَ چہ اسرمند بُوگ ءِ واستا تهنا نوجوانانی جیڑه ءِ تہ ءَ بُڈّگ بَس نہ اِنت- پرانسیسی ءِ چیر ءَ اردو ءِ تہ ءَ هم هما لبزاں نبشتہ کن آں ءُ ایشی ءِ همراهی ءَ هما انگریزی رجانک کہ یک نامداریں انگریزی لچّہ کارے ءَ نبشتہ کُتگ-

اِے رِد (لائن) ءِ تہ ءَ میلارمے ءَ چہ زند ءَ سْیادی هلاس کُتگ ءُ نیستی (عدم) ءِ شوهاز ءِ درآیگ ءِ واهشت ءِ درانگازی کُتگ- آ یک انچیں دریایے ءَ ترّ ءُ تاب کَنگ لوٹ اِیت اود ءَ آپی گراب ءِ مِکّیں دار یا نَے کہ زِروانے گِندگ ءَ کیت-

" Sans Mats' Ni Fertilesilesilots "

(ساں ما، ساں ما ! نی فرتیل زیلو)

" Without Masts,  without Masts!  Nor Fertile Islands."

اِد ءَ وَ لبز همے گْوشگ ءَ اَنت کہ لچّہ کار زند ءَ یل دیَگ ءُ نیستی ءِ دریا ءِ کَنِکّ ءَ روَگ لوٹ اِیت- لبزانی توار گْوشگ ءَ اَنت کہ آ روگ ءَ اڑمنج اِنت-

زندمان ءَ گوں لِچّ اِتگ ءُ هور اِنت " ساں ما، ساں ما!"------- اِے یک کُهت ءُ بژن چکاریں آهے ءُ یک چیزے ءِ دست ءَ چہ رَوگ ءِ اپسوزے-

یک درآمدیں سرزمینے ءَ آیگ ءِ بهمانگی ءُ تُرس هم ایشی ءِ تہ ءَ هوار اِنت- "فرتیل" ءِ تہ ءَ "ر" ءُ "ت" ءِ توار گْوشگ ءَ اَنت کہ آ نیستی (عدم) ءَ رَسگ ءَ پد هم یک ڈَڈّیں چیزے ءَ وتی پنجگ ءَ کنَگ لوٹ اِیت آ توری امینچک نازُرک ءُ لهم بہ بیت-

(اِے " ل ءِ توار ءَ چہ پدّر بیت)- گُڈّی لبز "زیلو" ءَ چہ مالوم بیت کہ چہ ڈَڈّیں چیز ءَ ایشی ءِ هِچّ سیادی پشت نہ کپ اِیت ءُ آ یل دیَگ کپ اَنت-

اِے لبز ("یلو) انچینے انچوش کہ یک چیزے چہ دست ءَ درآتکگ- اِے یک آهے- گْونڈ گِپت ایش اِنت کہ همے پیمیں چیزے بیت-

میلارمے ءِ لچّہ ءُ اِے وَ من آئی ءِ وڑ ءُ پیم ءِ ایوک ءَ یک بهرے پیش داشتگ- اِے لچّہ کاری چہ جنسی پیچ ءُ تاباں ودی نہ بیت اِنت- اِے دْراهیں چیزاں چہ ابید ایشی ءِ تہ ءَ کمّو دماگ ءِ هم زرورت کپ اِیت-

بلے مئے شرگدار بے تُرس ءَ اردو ءِ آزات لچّہ ءِ سیادی ءَ گوں میلارمے ءَ جوڑین اَنت- بچّ اِتگ بودلیر گڑا چہ آئی ءَ اسرمند بیگ ءِ گُشگ ءَ پیسر مردم ءَ اِے جیڑگ لوٹ اِیت کہ        Cathedrales (چرچ) ءُ Rales (مَرگ ءِ وهد ءِ گُرّ ءُ توار) ءِ پیمیں دو پیش رِدانی جوڑینگ ءَ آ یک نوکیں جهانے ساچ اِت کنت یا اِنّاں-

بودلیر ءُ میلارمے وَ هیر انچیں مردم اَنت کہ آیانی نام دَزّنماز گِرگ ءَ پد گِرگ بہ بنت- مئے لچّہ کار وَ دْراهیں جنسی پیچ ءُ تابانی بُوگ ءَ پد هم داں " آرتهر سائمنز " ءَ رس اِت نہ کن اَنت-

بلے مئے شرگداراں چہ لبزانک ءِ راجدپتر ءَ روبرکتی نبشتہ کارانی نام گیگان کَنگ ءَ گوں مئے ندکارانی ساچشتی زُرمبشت وشّیں واب ءَ واپینتگ-

جُست ایش اِنت کہ نی اِے واب پْرُشت هم کنت یا ناں؟ ءُ شرگداری مئے لبزانک ءِ پادکنَگ ءِ تہ ءَ چے کِرد پیلو کُت کنت؟ انچوش کہ من پیسر ءَ اوں گْوشتگ، شرگداری ءِ زمّہ واری ءِ سیادی چہ وتی دور ءُ باریگ ءَ بیگ ءَ لوٹ اِیت-

شرگداری وتی جاه ءَ وت یک آجوئیں ءُ دائمی بِستارے نہ دار اِیت- اِے وَ یک گیشیں ءُ پائدگیں چیزے- جورهالانی چارگ ءُ گْور کنَگ ءَ پد لهتیں گپّ منی زهن ءِ تہ ءَ کیت اِنت-

(1)چہ 36 ء داں 45 ء دور ءَ ساچشت پیسر ءَ آتکگ بیتگ شرگداری رند ءَ آتکگ- نی اگاں ساچشتی زُرمبشتے وت سر ءَ وت ودی بہ بیت گڑا وَ سبحان الله، کٌور چے لوٹ اِیت دو چمّ اگاں ناں شرگداری ءَ ساچشت ءِ واستا راه پَیکّ کنَگ لوٹ اِیت-

(2) ایشی ءِ وڑ ءُ پیم اِے بیت اِنت کہ دْرستاں چہ پیش وَ انّیگیں لبزانکی اوشت ءِ کچَ ءُ دْروشم مالوم کنَگ بہ بیت انچوش کہ من باز براں گْوشتگ، مرچیگیں " لبزانک" لبزانک نہ اِنت بلکیں لبزانک ءِ نہ ساچگ ءِ نیمّونے-

لبزانک ءُ ساچشت ءِ هما تُرس ءُ بیمّ مئے دلانی تہ ءَ نِشتگ اول ءَ وَ همائی سوبانی هال مالوم کنَگی اِنت- اِے گپّ تهنا لبزانکی بِستار ءِ سیمسرانی تہ ءَ بُوگ ءَ کنَگ نہ بیت- اوشت ءِ سبب داں مزنیں کِساسے ءَ اُمر ءُ نپسیات ئیگ اَنت-

همے واستا اگاں شرگداری الّمی ءَ لبزانک ءَ پد ءَ زندگ کنَگ لوٹ اِیت تہ آئی ءَ توامیں اسراتانی چار ءُ بِچار کنَگ لوٹ اِیت-

 همائی ءِ سوب ءَ کہ لبزانک ودی بیت اِے وَ پدّر اِنت کہ آئی ءِ تہ ءَ مزنیں توکلے ءُ راست گوئی ءَ گوں کار کنَگ الّمی اِنت پرچا کہ یک نیمگے ءَ وَ چاگرد پهمگ لوٹ اِیت، دومی نیمگ ءَ لبزانکی گَلّانی مُچّ (اجتماعی) تب (نپسیات) هم چارگ لوٹ اِیت-

بگندئے دومی کار گیشتر گْران اِنت پرچا کہ ایشی ءِ تہ ءَ شهید یا بامرد بُوگ ءِ هِچّ گُنجائش نیست نَے کہ اردو لبزانک ءِ راجدپتر ءِ تہ ءَ زندگ ءُ نمیران بُوگ ءِ راهے هست-

اِے وَ همے گپّ اِنت کہ پہ مُپت ءَ شرّی بکن آسر هِچّ نیست- اِے پیمیں شرگداری ءِ سوب ءَ هر چُنت کہ لبزانک ءِ تُرس هلاس بیت، رکّینگ (مدافعت) دیر کیت ءُ ساچشتی زور ءُ سِکت دیم ءَ کیت اِنت-

همے پیم ءَ اِے شرگداری ءِ ارزشت ءُ زرورت هم هلاس بیت- داں اِے هدّ ءَ کیت اِنت کہ اِے شرگداری وتی دستاں وت مِر اِیت- بلے اِے مرگ ءِ مول ءُ مراد اِے بیت کہ لبزانک زندگ بہ بیت-

گونڈ گِپت ایش اِنت کہ شرگداری ءَ اولی جُست اِے کنَگی اِنت کہ مئے لبزانت پرچا نبشتہ کُت نہ کن اَنت؟ آ کجام تُرسناکیں کُتہ کاریاں چرآیاں آ بے سمائی (لاشعور) ءِ تہ ءُ توکاں چیر اَنت نِشتگ اَنت ءُ پدّرائی دیَگ نہ لوٹ اَنت؟

باریں پرچا لبزانتانی تہ ءَ زندمان ءِ جوهر ءُ ردوم زیرگ ءِ هاٹیگ کم بیتگ؟ ءُ آ پرچا اِے جاور ءِ تہ ءَ ایمن ءُ ساکم اَنت؟ اِے جستانی سر ءَ هر دیدانک ءِ هساب ءَ بیت کنت چارگ لوٹ اِیت-

بلے گیشتر ارزشت مُچ ءُ نپسیاتی دیدانک ئیگ اِنت- ساچشتی کار ءِ همرائی ءَ اِے ردیں دیدانکانی سر ءَ  اوں یک چمّشانکے دیَگ لوٹ اِیت کہ همے مئے شرگداری ءِ کم بِستاری یا جاندُزّی ءِ سوب ءَ مئے ندکار ءُ وانوک دوئینانی زهن ءِ تہ ءَ نشتگ اَنت-

(3) روبرکتی لبزانک ءِ رجانک ءِ کچّ ءُ کِساس وَ چوناها هم اِے نیمگ ءَ ودّ اِتگ بلے مئے شرگداری ءَ اوں اِے نیمگ ءَ دلگوش ءُ اِنان گْور کنَگ لوٹ اِیت- ما آجوئیں ملک ءِ تہ ءَ نندگ ءَ پد هم وتی تہ ءَ انچوش گار ءُ بیگواه اِیں گُش ئے زاناں مارا ابید اِے شهشنابیں زمین ءِ سر ءَ کس جاهمنند نہ اِنت-

اِے رندی مارا روبرکتی لبزانک تهنا وانَگی نہ اِنت بلکیں پهمگ ءُ پهمینگ هم لوٹ اِنت - تهنا روبرکتی لبزانک ءِ راجدپتر ءِ تاکانی لیٹینگ ءَ کار شرّ نہ بنت بلکیں یکّی داب (انفرادی) ءَ روبرکت ءِ نبشتہ کارانی گِهوانی بُوگ لوٹ اِیت-

گِهوانی تهنا آیانی " زند ءِ پلسپہ"  ءِ اِنت بلکیں آیانی لبزانکی کار ءِ وڑ ءُ پیم ئیگ اِنت اِے وَ ما گْوستگیں پانزده سال ءِ تہ ءَ باز دیستگ بیتگ کہ روبرکتی لبزانک ءِ یک ءُ دو بُنگپّ گیگان کُتگ ءُ همے لیک اِتگ کہ ما اوں آیانی همسر اِیں-

چارگی چیز ایش اِنت کہ لبزانکی ءُ جمالیاتی راه ءُ راهبند مُهکمیں شکلے چتور زُرت کن اَنت- اِے یک انچیں ڈُبّهے چریشی ءَ مئے شرگداری وتی دامن ءَ پهریز اِیت گڑا وَ مئے لبزانک همود ءَ وتی جاگہ ءَ اوشت اِیت همود ءَ کہ مرچی سَر اِنت-

(4) دنیگت ءَ مئے شرگداری ءَ چاگرد یا لبزانک ءِ بابت ءَ باز دراج کشیں گپّ کُتگ ءُ یکّی( انفرادی)  داب ءَ آزمانک ءُ لچّهانی سر ءَ شری سر ءَ چارگ ءُ تپّاسگ ءَ چہ پهریز کُتگ-

راهبند ساچی ءُ راهبند پیلوی باز بوت- نی وَ یک آزمانک یا یک لچّهے زیرگ ءُ شرّی سر ءَ تپّاسگ (پوسٹ مارٹم) بُوگ لوٹ اِیت -------- پوسٹ مارٹم همے واستا کہ مروچاں مُرتگیں آزمانک ءُ لچّہ ودی بُوگ ءَ اَنت-

انچائیں ستا یا کِچّہ چینی ءَ گوں وانوک هِچّ دربُرت نہ کن اَنت- اگاں تو لوٹ ئے کہ وانوک تچک (براهِ راست) ءَ ساچشت ءِ تہ ءَ بهر بہ زیر اَنت گڑا پیسر ءَ آیاں زهنی گزر ءُ لوٹانی زرورت ءَ هیل بہ دئے ءُ پوه بہ کنائین-

اِے تهنا چوش بیت کنت کہ لبزانک ءِ تہ ءَ جیڑه ءُ پیچ ءُ تاباں چہ ابید لبز اوں بیت کن اَنت ----- بلکیں دْرستاں چہ پیش لبز بنت اِنت------ ءُ نبشتہ کاراں لبزانی تہ ءَ رِد ءُ بند هم پیداک کنَگ لوٹ اِیت-

مروچاں هما کہ شرگداری ءِ زمّہ واری بیت کن اَنت چرآیاں لهتیں وَ من بَبا داتگ- آیانی تہ ءَ بدلی ءُ گیشی هم بیت کنت بلے چوشیں مُلبت ءُ لکیر کشّگ ءُ جوڑ کنَگ ءَ هِچّ نہ بیت-

بُندری گپّ وَ ایش اِنت کہ مردم گوں وتی شرگداری بودناکی ءَ گوں کار کَنگ بہ لوٹ اَنت- اگاں اِے هُبّ ءُ واهِشت پاد آتک گڑا آ وتی ڈُبّہ ءُ وتی کار ءِ وڑ ءُ پیم ءَ وت شوهاز اِت کن اَنت- اِے واهشت چتور پاد بئیت، ءُ ایشی ءَ کَے پاد بکنت؟ بہ زیر پد ءَ گپّ وَ هما گپّ اِنت کہ ما پیسر ءَ درّائینتگ- اگاں تو مهدی واتر بیوک ءِ ودار ءَ نِندگ نہ لوٹ ئے گڑا دیم ءَ تو وت بہ جیڑ-

سرشون:

تنقید کا فریضہ از حسن عسکری pdf fIle.

ددلگوش: اِے نبشتانک پی- ڈی- ایپ ءِ دْروشم ءَ من ءَ دست کپتگ ءُ من بلوچی زبان ءَ رجانک کُتگ۔