گُلگِدارے گوں اردو زبان ءِ نامی ئیں آزمانکار مزھرالاسلام ءَ

مزھرالاسلام

گُلگِدارے گوں اردو زبان ءِ نامی ایں آزمانکار، گِدار نویس، پٹ ءُ پولکار ءُ گیدی کِسّھانی نَزّآر ءُ کوّاس 

مزھرالاسلام ءَ

رجانکار: اُزیر مھر

واسیدار ءُ گُلگِدار گِر: اِلتاپ ھُسین اسد

" یک شَرّیں نبشتہ کارے ءَ شَرگِدار نہ لوٹ اِیت؛ من شَرگِداراں ڈالچار کن آں، کِمار اِش نہ کن آں۔" ۔۔۔۔   مزھر الاسلام

اردو لبزانک ءِ کَلّانھیں ءُ بے دروریں ندکار مزھرالاسلام گیشتر مردمانی واستا پھمیانیں چیستان ءُ انچیں اسرارے کہ پھمگ نہ بیت۔ مزھرالاسلام ءِ اھد ءِ نبشتہ کاراں وتی گیشتریں وھد وتی پدّر کنگ ءُ پیداور کنگ ءَ گْوازینتگ بلے مزھرالاسلام ءَ وت ءَ را باز سھرا نہ کُتگ۔ آ ھما کار ءَ گوں دلپھکی ءَ کنت کہ آ کار ءِ کنگ ءِ بودشت ئِے مان؛ بزاں کِسّہ نبشتہ کنگ ءُ بیرگ ءَ ایوکی ءُ گِستائی ءَ زند گْوازین اِیت۔ مزھرالاسلام ءَ گوں وتی اولی آزمانکی دپتر گھوڑوں کے شہر میں اکیلا آدمی  ءِ چھاپ کنگ ءَ لبزانکی مُنجار ءُ زانتکار بھمانگ کُت اَنت۔ چریشی ءَ پد آئی ءَ وتی دومی آزمانکی دپتر گڑیا کی آنکھ سے شہر کو دیکھو ءُ سیمی آزمانکی کتاب خط میں پوسٹ کی ہوئی دوپہر ءُ چارمی آزمانکی کتاب باتوں کی بارش میں بھیگتی لڑکی۔ مزھرالاسلام ءِ بنداتی گِدار مُحبت مردہ پھولوں کی سمفنی ءَ ماں لبزانکی دنیا ءِ تہ ءَ لھتے توار ءُ پدگْوانک پیدا کُتگ ءُ بازیں تھی ءُ دری شَرگِدارانی اِنان ءُ دلگوش وتی نیمگ ءَ گْور کنائینتگ۔ ۲۰۰۶ ءَ چرسٹوپر شیکل نامداریں رودرآتکی مُلکانی زانتکار ءُ آھانی لبزانکی، راجدپتری ءُ زبانانی کوّاس کہ آئی ءَ اردو، پنجاپی، سرائیکی زبانانی سر ءَ جْوانیں دزرسے ھست، آئی ءَ مزھرالاسلام ءِ چہ سی ءَ گیش آزمانک ماں انگریزی زبان ءَ رجانک کُتگ اَنت ءُ آ کتاب ءِ سرنام اِنت ۔

The Season of Love, Bitter Almonds and Delayed Rains.

نیوزلائن ءَ داتگیں اِے گُلگِدار ءِ تہ ءَ ، مزھرالاسلام وتی دو مزنیں ھیالانی بابت ءَ گپّ جنت کہ آ ھر وھد ءَ آئی ءِ زھن ءُ گُمان ءِ تہ ءَ پہ کلھے اوں مھتل نہ بنت ءُ پیچ ور اَنت ءُ کاینت۔ چرآھاں یکے نبشتہ کاری اِنت ءُ دومی مَرگ اِنت۔

جُست۱ ۔  

تو وتی کسانی ءَ چِہ پیمیں کتاب ونتگ؟

 پسّو۔ من مُدام کتابجاہ ءَ پہ وتی پِت ءِ ھاتر ءَ کتاب آرگ ءَ شُتگ آں کہ آ راجدپتری گِدارانی شَیدایے بیتگ۔ منی سیادی گوں کتاباں چمِداں بندات بیتگ۔ گوں وتی لنکُکاں تھنا کتابے ءِ دست جنگ  ءَ اوں پمّن ءَ مزنیں ءُ جْوانیں مارشتے رس اِتگ۔ اگاں یک ھسابے ءَ بِچارئے گڑا پیسر ءَ من کتاب سما کُتگ ءُ ماراِتگ اَنت رند ءَ پہ شَرّی ءَ آھانی وانگ بنگیج کُتگ۔ اولی کتاب کہ آئی ءِ وانگ من بندات کُتگ، آ انجیل بیتگ کہ ماں اردو زبان ءَ ونتگ ءُ یات کُتگ۔ چما روچ ءَ پد من دنیگا پد ءَ پچ نہ کُتگ ءُ نہ چار اِتگ۔ من یک انچیں کوٹی یے ءِ تہ ءَ نِشت نہ کن آں کہ اود ءَ کتاب نیست اِنت۔

جست۲۔  

مروچاں ترا پہ شَرّی ءَ وانَگ ءَ وھد رس اِیت؟

  پسّو۔من یک وھدے ءَ بازیں کتابے وان آں۔ من یک انچیں جاھے ءَ نِشت نہ کن آں کہ اود ءَ کتاب نیست اِنت۔ من لوٹ آں کہ منی آتراپاں کتاب بہ بنت۔ منی کوٹی چہ کتاب ءُ تھنا کتاباں چکار اِنت۔ ھردیں کہ من پیکّ بیت آں ءُ من ءَ وھد رس اِت من پہ کتاب وانَگ ءَ گْوازینان ئِے۔ بلے مروچاں من ءَ پہ نبشتہ کنگ ءَ گیشتر وھد نہ رسگ ءَ اِنت۔

 

جست۳۔ 

 تو کدی نِبشتہ کاری بندات کُتگ؟

 پسّو۔ من وھدے کہ وتی شھر وزیر آباد ءِ دربرجاہ ءَ وانَگ ءَ اِت آں، اود ءَ یک بے نامیں لچّہ کارے ھست اَت من یکّوئی آئی ءِ رندگیری کُتہ بیتگ۔ من آئی ءِ سکّ باز اِزّت ءُ شَرپ کُتگ، من ءَ ابید آ دگہ کسّ ءَ کمّے اوں دلگوش ءُ اِنان نہ داتگ۔ دومی مردم کہ چرآئی ءَ من وتی زند ءِ تہ ءَ سکّ باز سانمند بیتگ آں، آ منی ڈرائنگ ءِ استاد ءُ وانینوک ندیم بیتگ۔ من آ وھداں چارمی تبَک ءَ وانَگ ءَ اِت آں کہ یک جَوکّے نبشتہ کُت ءُ واجہ ندیم ءَ دات کہ چُکّانی تاکبند ءَ چھاپ ئِے بہ کنت۔ من نبشتہ کاری چمِداں گوں لچّہ کاری ءَ بندات کُت ۔

من اگاں وتی آزمانکاری ءُ کسّہ نبشتہ کاری ءِ بابت ءَ بہ گْوش آں، گڑا من وتی اولی آزمانک "تالاب" زیتّ وتی پِت ءِ مرگ ءَ پد نبشتہ کُت۔  اِے آزمانک نیرنگِ خیال نامی لبزانکی تاکبندے ءَ چھاپ بیتگ۔ منی پِت ءِ مرگ ءَ من ءَ را اِے جزبگ داتگ کہ کِسّہ ءَ انچوش نبشتہ بہ کن آں انچوش کہ من مَرگ ءَ دوست دار آن ءُ شرپ ءَ ئِے کن آں۔

جست۴۔ 

 انچوش سما بیت کہ تو چہ منٹؔو ءَ سانمند ئے، انچوش کہ تئی لھتیں آزمانکانی وانَگ ءَ پد یکّے اٹکل جت کنت؟

 پسّو۔ من چہ بندات ءَ منٹؔو ءَ اسرمند بیتگ آں؛ ھاس پہ آئی ءِ زانتکاری ءُ بودناکی ءَ بلے اِے منی لبزانکی سپر ءِ بندات ءِ گپّ اِنت۔ تو تھنا منی چندیں آزمانکانی تہ ءَ منٹؔو ءِ اسر ءَ مار اِت کن ئے۔ رند ءَ من وتی راہ پہ وت ءَ وت شوھاز اِتگ ءُ جوڑ کُتگ۔ منی وتی درشاندابے کہ گوں دگہ ھندی نبشتہ کاراں جوڑینگ ءُ ھملسّون کنَگ نہ بیت۔ من وت ءَ را ھندی لبزانکی چاگرد ءِ تہ ءَ  سیلگ ءَ دیست نہ کن آں۔ منی اِزم چہ منی جند ءِ اندر ءَ ؛ منی بالاد ءَ درکیت۔ مردماں منی آزمانکانی تہ ءَ کاپکا ءِ اسر ھم درگیتکگ بلے آ وھد ءَ من کاپکا ءِ جند ھم نہ ونتگ۔ منی رِدانک چہ دْراھیں نبشتہ کارانی نبشتہ کاری ءَ پھک ءَ جتا اِنت۔ من کِسّہ گْوشگ ءِ نرم ءُ نازرکیں اِزم چہ یک کُمبارے ءَ دربُرتگ کہ آ مئے میتگ ءِ نزّیک گْور ءَ جاھمنند بیتگ۔ من آ چار اِتگ کہ چتور آئی ءَ گوں وتی دستاں تَرّیں گِل ءَ لیب کُتگ۔

جُست۵ ۔   

مَرگ، تھنائی ءُ وتکُشی تئی کِسّہ ءُ آزمانکانی تہ ءَ پد ماں پد آیوکیں بُنگپّ اَنت ؟ تو پرچا چہ وتکُشی ءَ اینچک ھدوناک ئے؟

  پسّو۔ مَرگ من ءَ دوست بیت ءُ من ءَ را ھدوناک کنت۔ من چریشی ءَ بِھ نہ تُرس آں۔ منی سِتک ءُ بیسہ ھمیش اِنت کہ مَرگ زند ءِ آسر نہ اِنت بلکیں مَرگ ءَ پد یک نوکیں زندے بندات بیت۔ پشت کپتگ  گپّ وتکُشی ءِ گڑا اِے دنیا ءِ تہ ءَ تھنا یکّیں زَگر ءُ پھکیں چیزّ اِنت۔

من یک نادْراھی یے ءِ سبب ءَ مِرگ نہ لوٹ آں۔ من تھنا مَرگ ءِ جند ءِ ھاتر ءَ مِرگ لوٹ آں۔ وتکُشی سرجم ءَ مھرانکی چیزے انچوش کہ من وت یک رندے چکّاس اِتگ بلے من رکّینگ بیتگ آں۔ نی اِے پیری ءَ وتکُشی ءَ پمنّ ءَ ھِچّ تام ءُ مِزّگے نیست۔ وتکُشی جوانی ءِ وھد ءَ تامدار ءُ بْراھدار اِنت۔  اِے گپّ ءَ اوں گْوش آں کہ وتکُشی پہ زور ءُ مجبوری ءِ تہ ءَ کنگ مہ بیت وتکُشی تھنا پہ وتکُشی ءِ جند ءِ ھاتر ءَ کنگ بہ بیت۔  

جُست۶ ۔ 

 تئی رِدانک گوں چھر ءُ شُبیناں سکّ باز گْوناپ داتگ، تئی ھیال ءَ پہ تئی وانوکانی ھاتر ءَ تئی آزمانکانی پھمگ ءُ سرپد بوگ گْران نہ بیت؟

 پسّو۔  من وتی تب ءُ میل ءِ رِد ءَ یک سرریئلیزم  لیکہ ءِ نبشتہ کارے آں۔ زند وت ھم اجب ءُ سرّیل اِنت پمیشکا منی نبشتانکانی وانگ ءَ پد یکے چھر ءُ شُبیناں سما کنت۔ کوچّگ ءُ دوریں ھند ءُ دمگاں نِشتگیں مردم یکشل ءَ من ءَ نمدی نبشتہ کن اَنت ءُ منی ستا ءُ دلبڈّی ءَ کن اَنت۔ اگاں اود ءِ مردم منی ساچشتاں پھم اِت کن اَنت گڑا پہ شھر ءِ مردماں اوں مُشکل ءُ گْرانی یے گندگ ءَ مئیت۔ منی گِدار اولی چھاپ ءَ سندھ ءِ تہ ءَ تھنا یک ماھے ءَ بھا بیتگ۔ منی آزمانک سندھ ءُ سرائیکی ھند ءُ دمگاں گیشتر نامدار اَنت۔

جُست۷ ۔  

چوش اِنت پرچا؟ ایشی ءِ سبب؟

 پسّو۔ منی ھیال ءَ کوچّگاں جاھمنندیں مردم زَگر ءُ پھک اَنت۔ آھانی مھر گیشتر اسیل اِنت ءُ منی ھُبّ ءُ لوٹ تھنا مھر اِنت۔ من مھر ءِ تہ ءَ پھکی ءُ زَگری ءِ شوھازیگ آں بگندئے ھمے سبب اِنت کہ من آ جاہ ءُ ھنداں گیشتر نامدار آں۔

جُست۸ ۔ 

تو کئی ھاتر ءَ ءُ پرچا نبشتہ کن ئے؟

 پسّو۔  من وتی جند ءِ ھاتر ءَ نبشتہ کن آں۔ من وتی جند ءِ وشّنود کنگ ءِ ھاتر ءَ نبشتہ کن آں ءُ پمنّ ءَ اِے بیرگ ءَ تاھیر ءُ وشّی یے۔ دگہ چوشیں ھِچّ سبب نیست کہ من آئی ءِ ھاتر ءَ نبشتہ بہ کن آں۔

جُست۹ ۔  

امرتا پریتم ءَ تئی لبزانکی بودشت ءُ زانتکاری گوں اِے گپّ ءِ گْوشگ ءَ مَنّ اِتگ کہ کِسّہ مزھرالاسلام اِنت ۔ تئی گوں آئی ءَ کدی گِند ءُ گِدار بیتگ؟
پسّو۔ اِنّاں، من وتی کتاب آئی ءِ سر ءَ دیم داتگ اَنت۔ آ سکّیں مھروانیں مردمے کہ منی سکّ باز توسیپ ءُ ستا ئِے کُتگ۔ پمّن ءَ اِے مزنیں اِزّت ءُ شرپے۔ آئی ءَ منی بازیں آزمانکے ماں پنجاپی زبان ءَ رجانک اوں کُتگ۔ آئی ءَ من ءَ باز براں انڈیا ءَ آھگ ءِ داوت داتگ بلے گوں من روگ نہ بیتگ۔ پہ بژن ءُ کُھت وھدے کہ من گُڈّسر ءَ انڈیا ءِ ترّ ءُ تاب ءَ شُت آں ءُ آئی ءِ دروازگ ءِ چانٹ ءِ سر ءَ پاد ایر کُت اَنت، آئی ءَ پیسر ءَ سپر کُتگ اَت۔

جُست۱۰ ۔ 

 چرسٹوپر شیکل ءَ تئی آزمانک ماں انگریزی زبان ءَ رجانک کُتگ اَنت۔ 

اِے چتور بیتگ؟

پسّو۔  من گوں آئی ءَ ۱۹۷۴ ءَ پیسر ڈیکّ وارتگ ءُ مئے گِند ءُ نِند بیتگ۔ آ پہ پَٹّ ءُ پول ءِ ھاتر ءَ پاکستان ءَ آتکگ ءُ مئے لھتیں نِند ءُ نیاد ھمے پیم بیتگ۔ بلے منی آزمانک آئی ءَ وت گچین کُتگ اَنت ءُ ھمے رجانک بیتگیں آزمانکی دپتر دنیا ءِ مُلکاں زیرگ ءُ دوست دارگ بیتگ۔ ھمیشی ءِ سر ءَ چمّشانکے اوں ٹائم لیٹریری سپلیمینٹ ءِ تہ ءَ چھاپ ءُ شِنگ بیتگ۔ دگہ یک چمّشانکے ءِ تہ ءَ جون ایوانؔ پامر ءَ گْوشتگ۔

 " اِے آزمانکی دپتر یک بے مَٹّیں درورے کہ چتور لبزانکی بودشت دماگانی میان ءَ وتی راہ ءَ شوھاز اِت کنت ءُ اِے گپّ ءَ منّارین اِیت کہ نبشتہ کاری ءُ لبزانتی پھک ءَ یک جھانی تاکتے کہ سرجمیں گیدی ءَ نَزّ کار اِیت"  

مزھرالاسلام   

جُست۱۱ ۔  

شَرگِداراں تئی کار چتور تپّاس اِتگ ءُ چار اِتگ ؟

  پسّو۔ یک شَرّیں نبشتہ کارے ءَ شرگدارے ءِ زرورت نہ اِنت۔ من وت ءَ را چہ دْراھیں لبزانکی گَلّاں جتا ءُ گِستا کُتگ۔ منی گوں ھِچّ لبزانکی گَلّ ءَ سیادی نیست۔ من شَرگِداراں ڈالچار کن آں۔بید ء یک زانتکار ءُ کوّاس ڈاکٹر سپیہ اِباد ءَ کہ یک کتابے ءِ تہ ءَ منی اِزم ءُ اِزم کاری ءِ بابت ءَ پہ جْوانی ءَ پرّیتکگ ءُ درشان 

ئِے کُتگ ءُ اِے جْوانیں کارے کہ آئی ءَ کُتگ۔

    جُست۱۲۔                                                                          

باندات ءِ بارہ ءَ مراسا ءُ شَور ؟

پسّو۔ منی آزمانکی کتابے جریدگ اِنت ءُ اِے باز زیتّ چھاپ ءُ شِنگ بیت۔ ھمے پیم ءَ منی سرجمیں کار یک کتابے ءِ تہ ءَ کُلیات ءِ شکل ءَ چِنگ ءُ نَزّ آرگ بیگ ءَ اَنت۔ ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ زند جُنزان اِنت۔

سرشون:

An interview with Mazhar ul Islam

Interviewer۔ Altaf Hussain Asad 

www.newslinemagazine.com